နာရွီတုိင္းရင္းသား၏ လက္ထပ္ထိမ္းျမားမဂၤလာ--အခ်ီအခ်ေတးဆိုၿပီးမွ သတုိ႔သမီးသည္ သတုိ႔သားအတြက္ တံခါးဖြင့္ေပးႏုိင္သည္။
နာရွီလူမ်ဳိးလက္ထပ္ထိမ္းျမားမဂၤလာအခမ္းအနားကုိ က်င္းပသည့္ တျမန္မေန႔ နံနက္ ေစာေစာပုိင္းက သားမက္သည္ ႀကိဳဆုိသည့္အဖြဲ႕ကုိ ေခၚေဆာင္ကာ သတုိ႔သမီးမိဘ၏ အိမ္ကုိ ေရာက္ရွိလာေသာ္လည္း တံခါးမႀကီးအား လြယ္လြယ္ ဖြင့္မေပးပါ။ သို႔ေသာ္လည္း ေအာင္သြယ္ေတာ္အား ဖိတ္ေခၚလာသည့္အတြက္ေၾကာင့္ သတုိ႔သားသည္ ဤသို႔ေသာအေျခအေနကုိ ႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ္လည္း စိတ္ပူပင္ျခင္းမရွိေပ။
နာရွီလူမ်ဳိး၏ ေအာင္သြယ္ေတာ္သည္ ဘတ္စံုကြ်မ္းက်င္သည့္ အာဂလူျဖစ္ပါသည္။ ေအာင္သြယ္လုပ္တတ္သည့္အျပင္ အခ်ီအခ်ေတးသီခ်င္းလည္း သီဆုိတတ္သည္။ ဤသီခ်င္းမွာ နာရွီတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစု ေရွးရုိးရာသီခ်င္းျဖစ္ရမည္ျဖစ္သည္။ သတုိ႔သားက ဖိတ္ၾကားလာသည့္ ေအာင္သြယ္ေတာ္သည္ သတုိ႔သမီးက ဖိတ္ၾကားလာသည့္ တံုပါ(နာရွီစကားတြင္ ဉာဏ္အေျမာ္အျမင္ႀကီးသူအား ေခၚေ၀ၚသည္)ႏွင့္ တံခါးမႀကီးအေပါက္တြင္ အခ်ီအခ်သီဆုိၾကသည္။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္တို႔၏ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးေသာ ေဆြမ်ဳိးမိတ္သဂၤဟတုိ႔သည္ နာေထာင္းရင္းႏွင့္ ရယ္ေမာေပ်ာ္ရႊင္လာၾကသည္။ မွန္ကန္ ေသာအခ်ီအခ်ေတးသီခ်င္းစာသားျဖင့္ ပိုင္ႏိုင္စြာ သီဆုိႏုိင္မွသာ သတုိ႔သားအား တံခါးဖြင့္ေပးသည္။
သတုိ႔သားသည္ တြန္းတြန္းတိုက္တိုက္ျဖင့္ ခြန္အားစုိက္ထုတ္၍ တိုးဝင္သြားသည္။ သတုိ႔သမီးအား ႀကိဳဆုိေသာအဖြဲ႕သည္ သတုိ႔သမီးမိဘအား ပုိ႔ေပးသည့္လက္ေဆာင္မ်ားကုိ အိမ္အတြင္းသို႔ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလိုပင္ ပို႔ေဆာင္ခ်ိန္တြင္ သတုိ႔သမီးမိဘတုိ႔သည္ ၾကည့္႐ႈၿပီး သေဘာက်မွသာ အခန္းထဲသို႔ ပို႔ေဆာင္ၾကရသည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ သတုိ႔သမီးမိဘအိမ္၏ မီးလံႈေျမတြင္းေဘးနား၌ ဝုိင္းထုိင္ၿပီး အရက္ေသာက္ၾကသည္။ အရက္ေသာက္သံုးၾကရင္း အခ်ီအခ်ေတးသီခ်င္းလည္း သီဆုိၾကရသည္။ ဤအရက္ထဲတြင္ ဆုိက္ပရက္(စ)ပင္အရြက္ကုိ ထည့္ထားရသည္။ နာရွီလူမ်ဳိးသည္ ဤအရက္ကုိ "အဆိပ္ခတ္ထားေသာအရက္"ဟု ေခၚေ၀ၚပါသည္။ အမွန္ကေတာ့ ဤအရက္တြင္ အဆိပ္မခတ္ေပ။ အားရပါးရ ေသာက္သံုးလုိ႔ မရဘဲ ေသာက္သံုးလွ်င္ ႏွစ္ဦးသည္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားရမည္ျဖစ္သည္။ ေနာင္တရ၍ ကတိခံဝန္ခ်က္ပယ္ဖ်က္ပစ္လုိ႔ မရေပ။
ဒုတိယေန႔ နံနက္ပုိင္းတြင္ သတုိ႔သမီး၏ မိခင္သည္ သတုိ႔သမီးအတြက္ မဂၤလာမုန႔္ပဲ သေရစာ ခ်က္ျပဳတ္ေပးေလ့ရွိသည္။ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးေသာ ေဆြမ်ဳိးမိတ္သဂၤဟမ်ားသည္ လက္ေဆာင္မ်ားပုိ႔ေပးၾကၿပီး သတုိ႔သားႏွင့္သတုိ႔သမီးတုိ႔သည္ သတုိ႔သားအိမ္၌က်င္းပမည့္ မဂၤလာေဆာင္အခမ္းအနားကုိ အတူသြားေရာက္ျပင္ဆင္ၾကသည္။
သတုိ႔သမီးကုိ ကံေကာင္းစြာ ႀကိဳဆုိႏုိင္ၿပီဆိုပါက သတုိ႔သမီးမိဘအိမ္တြင္က်င္းပသည့္ မဂၤလာေဆာင္အခမ္းအနားသည္ ေအာင္ျမင္စြာ ၿပီးစီးခဲ့ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ သတုိ႔သမီး၏ ဦးေလးဦးႀကီးႏွင့္ေဒၚေလးေဒၚႀကီးတုိ႔သည္ သတုိ႔သမီးအား သတုိ႔သားအိမ္သို႔ လုိက္ပုိ႔ေပးၾကသည္။
မဂၤလာေဆာင္အခမ္းအနားပြဲကုိ က်င္းပသည့္ ဒုတိယေန႔တြင္ သတုိ႔သားသည္ သတုိ႔သမီးႏွင့္အတူ သတုိ႔သမီးအိမ္ျပန္၍ မိဘမ်ားအားဂါရဝျပဳၿပီးေနာက္ ေယာကၡမတုိ႔ အားသတုိ႔သားအိမ္သို႔ ေခၚလာကာ ႏွစ္ဖက္မိဘတုိ႔ ေတြ႕ဆံုၾကသည္။ နာရွီတုိင္းရင္းသားမဂၤလာေဆာင္အခမ္းအနား၏ခမ္းနားမႈသည္ က်င္းပသည့္အခ်ိန္တြင္း သတုိ႔သမီးႏွင့္သတုိ႔သားတုိ႔၏ စိတ္ရုိးသေဘာရုိးႏွင့္ ဉာဏ္စြမ္းအေပၚ မူတည္ပါသည္။
(စာ-Liu Xiaotong၊ Duan Jianxin၊ ပံု- Liu Xiaotong)