တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများ ဖလှယ်ခြင်းဆိုင်ရာ အဓိကစကားလုံး ၃ ခုကို ဝမ်ရိပြောကြား

ပါပူဝါနယူးဂီနီနိုင်ငံ ဝန်ကြီးချုပ် James Marape နှင့် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ရိတို့ မေ ၃ ရက်တွင် တွေ့ဆုံစဉ် (ဆင်ဟွာ)

တောင်ပစိဖိတ်နိုင်ငံများ ခရီးစဉ်ပြီးဆုံးစဉ်အတွင်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ရိက တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ပစိဖိတ်ကျွန်းနိုင်ငံများနှင့် အခြားဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများ ဆက်ဆံရေးဆိုင်ရာ အဓိကစကားလုံး ၃ ခုကို မိတ်ဆက်ပြောကြားခဲ့သည်။ပတမ စကားလုံးမှာ “တန်တူရည်တူဆက်ဆံခြင်း” ဖြစ်သည်။ တရုတ်နိုင်ငံသည် နိုင်ငံအားလုံးအပေါ် အထူးသဖြင့် အလယ်အလတ်နိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံငယ်များအပေါ် တန်းတူရည်တူဆက်ဆံကြောင်း၊ ထို့ပြင် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကိုယ်ပိုင်သမိုင်းအတွေ့အကြုံကြောင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအပေါ် အထူးသဖြင့် အလယ်အလတ်နိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံငယ်များအပေါ် “တန်းတူ”ထားခြင်း၏ တန်ဖိုးနှင့် အရေးကြီးမှုကို အပြည့်အဝနားလည်ရာ တရုတ်နိုင်ငံသည် “အင်အားကိုဦးစားပေးစဉ်းစား” ကာ ကမ္ဘာ့ခေါင်ဆောင်အဖြစ် လုပ်ဆောင်ရန် အမြဲပြောကြားနေသည့် အချို့နိုင်ငံနှင့် မတူညီကြောင်း ၎င်းကဆိုသည်။ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးသည် ဒီမိုကရေစီ အသွင်ဆောင်သင့်ကြောင်း၊ ကမ္ဘာ့အရေးကိစ္စများကို နိုင်ငံအသီးသီးမှ ဆွေးနွေးလုပ်ဆောင်သင့်ပြီး ဒီမိုကရေစီအသွင်ဆောင်မှု၏ စံနှုန်းသည် ကုလသမဂ္ဂ ပဋိညာဉ်စာတမ်း၏ ရည်ရွယ်ချက်များနှင့် အခြေခံမူများသာ ဖြစ်ပါကြောင်း၊ နိုင်ငံတစ်ခု သို့မဟုတ် နိုင်ငံအနည်းစုမှ ရေးဆွဲထားသည့် “စည်းမျဉ်း” မဟုတ်ဘဲ တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုထားသည့် နိုင်ငံတကာ ဥပဒေသာဖြစ်ရမည်ဟု ၎င်းကဆိုသည်။
ဒုတိယ စကားလုံးမှာ “အပြန်အလှန် ဖေးမကူညီခြင်း” ဖြစ်သည်။ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံ အထူးသဖြင့် အလယ်အလတ်နိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံငယ်များက ပြောရေးဆိုခွင့်နည်းရာ ၎င်းမှာ လက်တွေ့ကျသည့် နိုင်ငံတကာ နိုင်ငံရေးအခြေအနေဖြစ်သည်။ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများ၏ တူညီသော အကျိုးစီးပွားကို ထိန်းသိမ်းရန်၊ အလယ်အလတ်နိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံငယ်များ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာ တရားဝင် အခွင့်အရေးများကို ကာကွယ်ရန်အတွက် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအကြား အပြန်အလှန် ဖေးမကူညီ ထောက်ခံရမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် တူညီသော ရပ်တည်ချက်ကို ပိုမိုလေးနက်စေရန် စုစည်းကာ သဘောထားများကို ထုတ်ဖော်ရမည့်အပြင် ဗိုလ်ကျဆိုးမိုးမှုကို ပြတ်ပြတ်သားသား ဆက်လက်ဆန့်ကျင့်ရမည်ဖြစ်သည်။ ဤသို့လုပ်ဆောင်မှသာလျှင် ကမ္ဘာကြီးက ပိုမိုဟန်ချက်ညီလာမည်ဖြစ်ပြီး စစ်မှန်သော ငြိမ်းချမ်းသာယာမှုစီသို့ လျှောက်လှမ်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

တတိယ စကားလုံးမှာ “ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို အာရုံစိုက်ခြင်း” ဖြစ်သည်။ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ လူနေမှု အဆင့်အတန်း မြှင့်တင်ရေး၊ အမျိုးသားအင်အား တိုးမြှင့်ခြင်းသည် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများနှင့် အလယ်အလတ်နိုင်ငံ၊ နိုင်ငံငယ်တို့၏ တူညီသော တာဝန်နှင့် ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်ရမည် ဖြစ်သည်။ ၂၁ ရာစုသည် မိမိတို့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရတော့မည် အချိန်ဖြစ်သည်။ စီးပွားရေးနှင့် ကုန်သွယ်ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု နက်ရှိုင်းစေရေးကို အပြန်အလှန် ဆက်ဆံရေး၏ အဓိက ရည်မှန်းချက်အဖြစ်ထားကာ အရှိန်မြင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု လမ်းကြောင်းပေါ်ရှိ အတားအဆီးကို အတူတကွ ဖယ်ရှားရမည်ဖြစ်သည်။ ထို့အတူ အနောက်တိုင်းနိုင်ငံများ အနေဖြင့် ပထဝီ ယှဉ်ပြိုင်မှု၊ အလယ်အလတ်နိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံငယ်များကို နိုင်ငံရေးအရ အသုံးချခြင်းမပြုဘဲ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအပေါ် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ထောက်ပံ့မှု ပိုမိုပေးအပ်ရန်၊ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအတွက် ကောင်းမှုများ၊ လက်တွေ့ကျသော အရာများ လုပ်ဆောင်ရန်တိုက်တွန်းပြောကြားခဲ့သည်။ တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် အမြဲပွင့်လင်းသော သဘောထားဖြင့် ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများနှင့်အတူ ကျွန်းစုနိုင်ငံနှင့် အခြားဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများတွင် ဘုံအကျိုးဖြစ်ထွန်းရန် သုံးဘက်သို့မဟုတ် အများပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ လုပ်ဆောင်ရန် ဆန္ဒရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံ၏ သံတမန်ဆက်ဆံရေးပုံစံသည် အစဉ်အလာနိုင်ငံကြီးများနှင့် မတူညီကြောင်း ဝမ်ရိက အလေးထားပြောကြားခဲ့သည်။ မိမိတို့လိုလားသည်မှ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများနှင့်အတူ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ခြင်း၊ မိမိတို့ တွန်းအားပေးလုပ်ဆောင်သည်မှာ တရုတ်၏ တမူထူးခြားသော သံတမန်နည်းလမ်းဖြစ်ကြောင်း၊ မိမိတို့ကြိုးပမ်းသည်မှာ လူသားမျိုးနွယ်၏ အကျိုးတူ ကံကြမ္မာအသိုက်အဝန်းကို တည်ဆောက်ရန်ဖြစ်ကြောင်း ဝမ်ရိကပြောကြားခဲ့သည်။ (Xinhua)