ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးစီမံခန့်ခွဲမှု အားကောင်းစေရန် မဏ္ဍိုင် ၄ ရပ်ကို ခိုင်မာစွာ ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ရိ ပြောကြား
တရုတ်နိုင်ငံ နိုင်ငံတော်ကောင်စီဝင်နှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ရိက တရုတ်နိုင်ငံသို့ လာရောက်လည်ပတ်သည့် အာရှ ၊ အာဖရိက ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများမှ ဂျီနီဗာသံတမန်များနှင့် ဗီဒီယိုလင့်ခ်မှတစ်ဆင့် တွေ့ဆုံခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ နှစ်ဘက်စလုံးမှ လူ့အခွင့်အရေးနှင့် ပတ်သက်၍ အမြင်သဘောထားချင်း ဖလှယ်ခဲ့ရာ ဝမ်ရိက ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးစီမံခန့်ခွဲမှု အားကောင်းစေရန်နှင့် လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ဘက်ပေါင်းစုံအဖွဲ့အစည်းများ၏ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများကို တိုးတက်ကောင်းမွန်စေရန် ကဏ္ဍ ၄ ရပ်မှ အကြံပြုချက်ကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။ပထမအချက်မှာ အပြန်အလှန်လေးစားမှုကို အခိုင်အမာ လိုက်နာကာ သူတစ်ပါးအပေါ် ထင်မြင်ယူဆချက်များ အတင်းအကျပ်ရိုက်သွင်းခြင်းကို ဆန့်ကျင်ခြင်းဖြစ်သည်။ လူ့အခွင့်အရေးသည် သမိုင်းဝင်သော၊ တိကျသော၊ လက်တွေ့ကျသော ကိစ္စရပ်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံအသီးသီး၏ နိုင်ငံရေးအခြေအနေ ကွဲပြားမှု၊ သမိုင်းယဉ်ကျေးမှု၊ ကွဲပြားခြင်းကြောင့် လက်တွေ့ကျပြီး ပြည်သူလူထု၏ လိုအပ်ချက်ကို အဓိကထားသော မိမိနိုင်ငံနှင့် ကိုက်ညီသည့် လူ့အခွင့်အရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုလမ်းကြောင်းကို ရှာဖွေရမည်ဖြစ်သည်။ ကူညီပံ့ပိုးရန် အခြေအနေရှိသည့် နိုင်ငံများအနေဖြင့် သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံများ၏ သဘောတူညီချက်ရရှိထားသည့် အခြေခံအောက်တွင် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများ၏ လူ့အခွင့်အရေးစွမ်းရည်မြှင့်တင်ရေးကို အကူအညီပေးနိုင်သော်လည်း မိမိ၏အမြင်ဆန္ဒနှင့် စံနှုန်းများကို အခြားနိုင်ငံသို့ အတင်းအကျပ်ရိုက်သွင်းခြင်း မပြုရဟု ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။
ဒုတိယအချက်မှာ စနစ်တကျ မြှင့်တင်မှုကို အခိုင်အမာ လုပ်ဆောင်ကာ တစ်ဖက်စောင်းနင်း အလေးထားမှု သို့မဟုတ် လျစ်လျူရှုမှုကို ဆန့်ကျင်ခြင်းဖြစ်သည်။ လူအခွင့်အရေး၏ အနက်အဓိပ္ပာယ်သည် ကျယ်ပြန့်ပြီး ကြွယ်ဝကြောင်း၊ ပြည်သူလူထု၏ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ အခွင့်အရေးကို အကာအကွယ်ပေးသည့် တစ်ချိန်တည်းတွင်ပင် ကိုယ်ပိုင်အခွင့်အရေးနှင့် အစုအဖွဲ့အခွင့်အရေး အပါအဝင် စီးပွားရေး လူမှုယဉ်ကျေးမှု၏ အခွင့်အရေးကိုလည်း အကာအကွယ်ပေးရမည်ဖြစ်သည်။ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများ အထူးသဖြင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အနည်းဆုံးနိုင်ငံများအတွက် အသက်ရှင်နေထိုင်ခွင့်၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အခွင့်အရေးများက ပြည်သူများ၏ အရေးပေါ်လိုအပ်ချက် ဖြစ်သည်။ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ဘက်ပေါင်းစုံ အဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် နိုင်ငံအသီးသီး၏ အထူးသဖြင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများ၏ ကျိုးကြောင်းဆီလျော်သော တောင်းဆိုချက်များကို အထူးဂရုပြုပြီး စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာ အခွင့်အရေးများကို အလေးပေးအာရုံစိုက်သင့်ကြောင်း ၎င်းကဆိုသည်။
တတိယအချက်မှာ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် အများပါဝင်နိုင်မှုကို အခိုင်အမာ လိုက်နာကာ အခြားနိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းရေးအား ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုကို ဆန့်ကျင်ခြင်းဖြစ်သည်။ “လူ့အခွင့်အရေးသည် အချုပ်အခြာအာဏာထက် မြင့်မားသည်” ဟူသော ခေါင်းစဉ်ဖြင့် အခြားနိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းရေးကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်သည့် ကြံစည်မှုများ၊ “တန်ဖိုးယူဆချက် သံတမန်ရေး”ကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းသည် လူ့အခွင့်အရေးကို ဘန်းပြ၍ နိုင်ငံအသီးသီးအား ဘက်ရွေးရပ်တည်ရန် အတင်းအကျပ်ဖိအားပေးခြင်း၊ “ဒီမိုကရေစီ အသွင်ကူးပြောင်းရေး” ကို အတင်းအကျပ် တွန်းအားပေးပြီး နောက်ဆုံးတွင် ပဋိပက္ခနှင့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းများကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ သမိုင်းပေးသင်ခန်းစာများကို လေးလေးနက်နက် ခံယူသင့်ပြီး အထက်ပါလုပ်ဆောင်ချက်များကို အတူဆန့်ကျင်သင့်ကြောင်း၊ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ဘက်ပေါင်းစုံ အဖွဲ့အစည်းများသည် ရွေးချယ်မှု ကင်းသော၊ နိုင်ငံရေးအသွင်ဆောင်မှုကင်းသော အခြေခံမူများကို လက်ကိုင်ပြုကာ နိုင်ငံရေးထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှုအတွက်မဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံအသီးသီး၏ အပြုသဘောဆောင်သော ဆက်ဆံမှုနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအတွက် ပလက်ဖောင်းအဖြစ် ဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
စတုတ္ထအချက်မှာမူ တရားမျှတမှုကို အခိုင်အမာလက်ကိုင်ထားကာ စံနှုန်းနှစ်မျိုးထားရှိမှုကို ဆန့်ကျင်ခြင်းဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ လူ့အခွင့်အရေးအခြေအနေကောင်းမွန်မှုရှိမရှိဆိုသည်မှာ ၎င်း၏ပြည်သူများ ပျော်ရွှင်ကျေနပ်မှုအပေါ် အခြေခံကြောင်း၊ အချို့သောအနောက်နိုင်ငံများက လူ့အခွင့်အရေး၏ “တရားသူကြီး” အဖြစ်လုပ်ဆောင်ရန် စိတ်အားထက်သန်ပြီး ၎င်းတို့သည် တစ်ဖက်သား၏ အားနည်းချက်ကိုဖော်ပြရန် ဓာတ်မီးကိုအသုံးပြုပြီး ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင်အတွက်မူ အသုံးပြုခြင်းမရှိကြောင်း၊ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများ၏ လူ့အခွင့်အရေးအပေါ် လက်ညှိးညွှန်ဆရာလုပ်ကာ မိမိနိုင်ငံနှင့် မဟာမိတ်နိုင်ငံများ၏ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများကိုမူ လျစ်လျူရှုနေကြောင်း၊ မိမိတို့အနေဖြင့် ဤကဲ့သို့သော စံနှုန်းနှစ်မျိုးထားရှိမှုနှင့် ၎င်းတို့ဂရုပြုလိုသည့်ကိစ္စကိုသာ ဂရုပြုခြင်းကို အတူဆန့်ကျင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းကဆိုသည်။ (Xinhua)