“နံပါတ္ (၁) မူဝါဒက NCA သေဘာတူ စာခ်ဳပ္တုန္းက NCA လက္မွတ္ထိုးၿပီးမွ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲကို တက္ရမယ္လို႔ ပါရွိပါတယ္။ အခု မထိုးရေသးတဲ့ ရွစ္ဖြဲ ့က ေမးတယ္၊ သူတို ့NCA ကို ခ်က္ခ်င္း မထိုးျဖစ္ေသးတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဒီညီလာခံကို တက္ရင္ ဘာ အခြင့္အေရး ရမလဲ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံတုန္းကလည္း သူတို ့က NCA မထိုးထားသူေတြျဖစ္လို ့ ေလ့လာသူေတြ အေနနဲ ့ပဲ ပါဝင္ခြင့္ ရခဲ့တယ္။ ဒီေတာ့ လာမယ့္ ပင္လုံ ညီလာခံကို NCA လက္မွတ္ မထိုးေသးဘဲနဲ ့ တက္ရင္ ဘာ အခြင့္အေရး ရမလဲလို ့သူတို ့က ေမးတယ္။ ဒါနဲ ့ပတ္သက္တဲ့ မူဝါဒ ခ်ေပးပါတယ္” ဟု ယေန ့ အစည္းအေဝး ေခတၱနားခ်ိန္တြင္ ၎က မီဒီယာကို ေျပာခဲ့သည္။
နံပါတ္ (၂) မူဝါဒမွာ နိုင္ငံေရး မူေဘာင္မ်ားတြင္ ပါဝင္ေဆြးေႏြးၾကမည့္ CSO (Civil society Organization) မ်ားအတြက္ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းဆိုင္ရာ မူဝါဒ ျဖစ္ၿပီး နံပါတ္ (၃) မူဝါဒမွာ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ တစ္ေနရာမွ အႏိုင္မရခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားအတြက္ ျဖစ္သည္။
ထိုသို ့အမတ္ တစ္ေနရာစာမွ် အႏိုင္ မရသည့္ ပါတီေပါင္း ၇၀ ရွိၿပီး ၎တို ့အား CSO forum သို ့ ပါဝင္ခြင့္ ျပဳခဲ့လွ်င္လည္း သေဘာ သဘာဝခ်င္း မတူသည့္အတြက္ အဖြဲ ့အစည္းအခ်ိဳ ့က လက္မခံၾကျခင္းမ်ား ရွိေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရး ပါတီတခ်ိဳ ့ကလည္း CSO မ်ားကို စည္းရုံးေနျခင္းမ်ား လည္း ရွိေၾကာင္း၊ ထို အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ အဆိုပါ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား ပါဝင္ခြင့္အတြက္ အဆင္ေျပေအာင္ မည္သို ့ေျဖေလွ်ာ့ေပးမည္နည္း ဟူသည့္ မူဝါဒ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဦးေဇာ္ေဌးက ရွင္းျပသည္။ သို႔ရာတြင္ အဆိုပါ မူဝါဒ သုံးခုတို႔ ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး လက္မွတ္ မထိုးရေသးသည့္ အဖြဲ ့မ်ားႏွင့္ ေတြ ့ဆုံ ေဆြးေႏြးၾကရဦးမည္ ျဖစ္၍ အေသးစိတ္ ေျပာၾကားျခင္း မရွိေပ။
ေနာက္ဆုံး မူဝါဒ နံပါတ္ (၄) ကိုမူ ဦးေဇာ္ေဌးက “NCA အရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံ မစတင္ခင္မွာ ေဒသကို အေျခခံတဲ့ အမ်ိဳးသား အဆင့္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲ ၊ ၿမိဳ ့ကို အေျခခံတဲ့ အမ်ိဳးသား အဆင့္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲ၊ အေၾကာင္းအရာကို အေျခခံတဲ့ အမ်ိဳးသား အဆင့္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ရွိတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲေတြ အတြက္ ဘယ္လိုစီစဥ္မလဲ။ အဓိကက ေဆြးေႏြးပြဲေတြ အတြက္ လိုမယ့္ ေငြေတြ။ ႏိုင္ငံတကာ ကူညီ ေထာက္ပံ့မႈ Fund ေတြနဲ ့ပတ္သက္လို႔ အခု အသစ္ဖြဲ ့စည္းမယ့္ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဗဟိုဌာန (NRPC) က ဒီ fund ေတြကို ကိုင္တြယ္သြားမယ္ လို ့မူဝါဒ ခ်ေပးသြားတယ္” ဟု ရွင္းျပခဲ့သည္။
NRPC ဖြဲ ့စည္းျခင္းကို မၾကာခင္ သမၼတက လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး အမိန္ ့ထုတ္ျပန္မည္ဟု ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ က ေျပာေၾကာင္းႏွင့္ NRPC ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဦးေဇာ္ေဌးက ျဖည့္စြက္ ေျပာခဲ့သည္။
NRPC အဖြဲ ့ဝင္မ်ားနွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ၎က “က်န္တာေတြက တပ္မေတာ္ပိုင္း၊ အစိုးရပိုင္း၊ လႊတ္ေတာ္ပိုင္း ပါမယ္။ NRPC ရဲ့ သေဘာက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တစ္ခုတည္းတင္ မဟုတ္ဘူး၊ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ ေအာက္မွာ က်န္တဲ့ ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္-- ဥပမာ ရခိုင္ကိစၥလိုမ်ိဳးကို ဒီစင္တာ (center) က ကိုင္တြယ္သြားမယ္။ ဟိုဘက္မွာ ေဒါက္တာ တင္မ်ိဳးဝင္း ဦးေဆာင္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို တာဝန္ယူမယ့္ဟာလည္း NRPC ေအာက္မွာ အစိတ္အပိုင္း တစ္ရပ္အေနနဲ ့ပါမယ္”ဟု ေျပာသည္။
ၾသဂုတ္လ ေနာက္ဆုံးထားၿပီး က်င္းပမည့္ ၂၁ ရာစု ပင္လုံ ညီလာခံသည္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္သည္ဟု အျပဳသေဘာျဖင့္ ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ေၾကာင္းလည္း ၎က ေျပာၾကားသည္။
“ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္နဲ႔ ညီညႊတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဖယ္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) ဥကၠ႒ နဲ ့အဖြဲ႔၀င္ေတြ မၾကာခင္မွာ ရန္ကုန္မွာ ေတြ ့မယ္၊ ေနာက္ ကၽြန္ေတာ္တို ့ မိုင္းလားကို သြားမယ္။ က်န္တဲ ့အဖြဲ ့သုံးဖြဲ ့နဲ ့ေတြ ့မယ္။ ဒါနဲ ့ပတ္သက္လို ့ တပ္မေတာ္ရဲ႕ မူဝါဒကို ဒီေန ့ရတယ္။ ရတဲ့ အတြက္ မူဝါဒတစ္ခု ခ်ခဲ့ႏိုင္တယ္။ ခ်တာကိုလည္း ဦးသိန္းေဇာ္တို ့အဖြဲ ့ “ဝ” အဖြဲ ့နဲ ့ေဆြးေႏြးမယ္။ အားလုံး ပါဝင္ႏိုင္ေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တို ့ေမွ်ာ္မွန္းၿပီး လုပ္ေနတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို ့ႏိုင္ငံမွာ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ၿပီ။
ဘယ္သူမွ ဒီလမ္းေၾကာင္းေပၚ ေရာက္ေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ခဲ့ဘူး။ လြတ္လပ္ေရး ရဖို ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း က ပင္လုံ ညီလာခံကို လုပ္ခဲ့တယ္။ တိုင္းျပည္က ျပည္တြင္းစစ္ေတြနဲ ့ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဒါကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျပန္ႀကိဳးစားတယ္။ ႀကိဳးစားတဲ့သူ ကိုယ္တိုင္က ပထမ ပင္လုံကို လုပ္ခဲ့သူရဲ႕သမီး ျဖစ္ေနတယ္။ သူ႔ကိုလည္း လူထုက ေထာက္ခံတယ္။
တိုင္းရင္းသားေတြကလည္း ေထာက္ခံတယ္။ ဒီအေျခအေန အခ်ိန္အခါနဲ ့အခြင့္ အလမ္းက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံအတြက္ အေကာင္းဆုံး။ အထူးသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ နဲ ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရေသးတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြ အတြက္လည္း အေကာင္းဆုံး ျဖစ္ေနတဲ့ အတြက္ ၂၁ ရာစု ပင္လုံ ညီလာခံက ေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါတယ္” ဟု ၎က ရွင္းျပသည္။
ယခု ပင္လုံ ညီလာခံသည္ ခြဲထြက္ခြင့္ မပါသည့္ ပင္လုံ စိတ္ဓာတ္ကို အေျခခံၿပီး ဒီမိုကေရစီေရး တန္းတူေရး တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရး ညီမွ်သည့္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္မည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္က တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေျပာခဲ့ၿပီးျဖစ္ရာ အထူးသျဖင့္ ထိုအခြင့္အလမ္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သက္ရွိ ထင္ရွားရွိေနသည့္ အခ်ိန္မွာသာ ရႏိုင္ေသာေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ထိုအခြင့္အလမ္းကို အေလးထားၿပီး စဥ္းစားေပးဖို ့လိုေၾကာင္း၊ မီဒီယာမ်ားကလည္း တြန္းအားေပးဖို ့လိုေၾကာင္းလည္း ဦးေဇာ္ေဌးက တိုက္တြန္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေနျပည္ေတာ္၊ Horizon Lake View Hotel တြင္ ဇူလိုင္လ ၃ ရက္မွ စတင္ က်င္းပခဲ့သည့္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံ- (၂၁) ရာစု ပင္လံုအႀကိဳ ျပင္ဆင္ေရးေကာ္မတီ စည္းအေဝးကို ဇူလိုင္လ ၆ ရက္တြင္ ေနာက္ဆုံးေန ့အျဖစ္ ဆက္လက္ က်င္းပမည္ ျဖစ္သည္။ (Xinhua)