ေနျပည္ေတာ္၊ ေအာက္တိုဘာ ၁၂ ရက္ (ဆင္ဟြာ)
အေရွ႕ေတာင္အာရွမွ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ ထူးခၽြန္လူငယ္မ်ားအား ေဒါက္တာဘြဲ ့ႏွင့္ မဟာဘြဲ ့မ်ား ဆက္လက္ သင္ယူႏိုင္ေစရန္ မြမ္းမံသင္တန္းမ်ား ပို႔ခ်ေပးမည့္ SABRI (Southeast Asia Biodiversity Research Institute) အား ျမန္မာႏိုင္ငံ သယံဇာတနွင့္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီးဌာနလက္သို႔ လႊဲအပ္သည့္ အခမ္းအနားကို ေနျပည္ေတာ္၊ ေဇယ်ာသီရိၿမိဳ ့နယ္၊ သစ္ေတာ သုေတသနဌာန၊ ေရဆင္း စိုက္ပ်ိဳးေရး တကၠသိုလ္အနီးရွိ အဆိုပါ SABRI အေဆာက္အအုံေရွ႕တြင္ ယေန ့နံနက္ပိုင္း၌ က်င္းပခဲ့သည္။
တရုတ္ျပည္သူ ့သမၼတႏိုင္ငံ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ အကယ္ဒမီ ( Chinese Academy of Sciences) ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သယံဇာတနွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီးဌာနတို႔ ပူးေပါင္း တည္ေထာင္သည့္ SABRI တြင္ တိရစာၦန္ အျပဳအမူႏွင့္ ဇီဝမ်ိဳးစိတ္ကြဲမ်ား၊ ေရေန သတၱဝါ ဇီဝမ်ိဳးစိတ္ကြဲမ်ား၊ တိုင္းရင္း ေဆးဝါးမ်ားႏွင့္ လူမ်ိဳးစု အပင္မ်ားႏွင့္ အပင္မ်ိဳးစိတ္ကြဲမ်ား ဆိုင္ရာ လက္ေတြ႔စမ္းသပ္ခန္း ေလးခန္းတို႔ ပါဝင္ၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသရွိ သိပၸံနွင့္ နည္းပညာ ထူးခၽြန္ေသာ လူငယ္မ်ားအား ေခၚယူလက္ခံ ေလ့က်င့္ေပးကာ မဟာဘြဲ ့ႏွင့္ ေဒါက္တာဘြဲ႕မ်ားကို ဆက္လက္ သင္ယူေစမည္ဟု တရုတ္ျပည္သူ႕သမၼတႏိုင္ငံ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ အကယ္ဒမီ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွ စင္တာ ဌာနမွဴး သုေတသီ ခ်ိန္က်င့္ (Chen Jin) က ယေန႔ အခမ္းအနားတြင္ ေျပာခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ စင္တာ႐ံုးအား ၁၀ ႏွစ္တာ ကာလ အတြင္း အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသ ဇီဝ မ်ိဳးစိတ္ေပါင္းစံု သုေတသနႏွင့္ ထိန္းသိမ္းေရး က႑မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံတကာ၌ ၾသဇာရွိသည့္ သိပံၸႏွင့္ ပညာေရး ဆိုင္ရာ Platform ျဖစ္ရန္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ဟုလည္း ျဖည့္စြက္ ေျပာခဲ့သည္။တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ အကယ္ဒမီ ဥကၠ႒ မစၥတာ ပိုင္ခၽြမ္းလီ (Bai Chunli) ကလည္း “ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသသည္ ကမာၻေပၚရွိ သက္ရွိအမ်ိဳးအစား အမ်ားျပားဆံုးေသာ ေဒသတစ္ခု ျဖစ္ၿပီး တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းတြင္ သိပၸံသုေတသနႏွင့္ ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ငန္း အခ်ိဳ႕တဲ့ဆံုးေသာ ေဒသ ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွ စင္တာ ဖြင့္လွစ္ျခင္း အားျဖင့္ ဇီဝမ်ိဳးစံုသုေတသန ႏွင့္ ထိန္းသိမ္းမႈ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အတြက္ ပံုစံသစ္တစ္ခု ျဖစ္ေပၚေစလာႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံသည္ ေတာေတာင္ေရေျမျခင္း ထိစပ္ေနသည့္ ႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ေဒသ ျဖတ္ေက်ာ္ သက္ရွိ မ်ိဳးေပါင္းစံု ကာကြယ္ ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ငန္းအား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးသည္ အတူတကြ ရင္ဆိုင္ရေသာ ကိစၥရပ္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့သည္။
တရုတ္-ျမန္မာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကို အေျခခံႏွင့္ ဗဟုိအျဖစ္ထားရွိၿပီး အေရွ႕ေတာင္ အာရွႏွင့္ “Belt and Road” လမ္းေၾကာင္း တေလွ်ာက္ရွိႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဇီဝမ်ိဳးစိတ္ကဲြမ်ား သုေတသန ျပဳလုပ္သည့္ ႏိုင္ငံတကာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ကြန္ရက္ႏွင့္ ေဒသတြင္း သိပၸံပညာ တစ္သားတည္း ျဖစ္တည္ေရး ဟူသည့္ ရည္ရြယ္ ခ်က္မ်ားျဖင့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ MoU ထိုးၿပီး စတင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ အဆိုပါ SABRI အေဆာက္ အအုံ သစ္ကို ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ ေဆာက္လုပ္ၿပီးစီးခဲ့သည္။ သိပၸံ စက္ကိရိယာမ်ား၊ ဓာတ္ခြဲခန္းမ်ား ပါဝင္သည့္ လက္ေတြ ့ စမ္းသပ္ခန္းမ်ား တပ္ဆင္ျခင္းကို ၂၀၁၆ စက္တင္ဘာလတြင္ ၿပီးစီးခဲ့သည့္ အတြက္ ယေန ့နံနက္တြင္ ယခုကဲ့သို ့SABRI အေဆာက္အအုံ လႊဲေျပာင္းသည့္ အခမ္းအနားကို ေဆာင္ရြက္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ အင္စတီက်ဳႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ထိုအခမ္းအနားသို ့တက္ေရာက္လာသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ တရုတ္ႏိုင္ငံ သံအမတ္ႀကီး မစၥတာဟုန္လ်န္ (Hong Liang) က “တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံရဲ႕ ျပင္းျပေသာဆႏၵ တစ္ခု အေနျဖင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမွ တစ္ဆင့္ ေခတ္သစ္ ပိုးလမ္းမႀကီး (Belt and Road Initiative) လမ္းေၾကာင္း တစ္ေလွ်ာက္ရွိ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားအား တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အေတြ႕အႀကံဳ ေတြကို မွ်ေဝသြားလိုပါတယ္၊ လမ္းေၾကာင္း တစ္ေလွ်ာက္ရွိ ႏိုင္ငံ မ်ားအား ပိုမို ေကာင္းမြန္စြာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ ေစလိုပါတယ္၊ ဒါဟာ တရုတ္ျပည္သူ႕သမၼတႏိုင္ငံ သိပၸံနဲ ့နည္းပညာ အကယ္ဒမီရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တည္ေထာင္တဲ့ ပထမဆုံးေသာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ျဖစ္ၿပီး အေရွ႕ေတာင္ အာရွမွာလည္း ဒါက ပထမဦးဆုံး ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဆင္ဟြာႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းမႈတြင္ ေျပာခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ သယံဇာတနွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီးဌာန အျမဲတမ္း အတြင္းဝန္ ဦးခင္ေမာင္ရီက “Chinese Academy Sciences (CAS) ဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို ့ ဝန္ႀကီးဌာန နဲ ့MoU ထိုးလိုက္ကတည္းက ကၽြန္ေတာ္တို ့ႏိုင္ငံအတြက္ အေရး အပါဆုံး အဖြဲ ့အစည္း ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္၊ CAS ရဲ႕ႀကီးမားတဲ့ အေထာက္အပံ့မပါဘဲနဲ႕ဒီေန ့ SABRI ျဖစ္မလာႏိုင္ပါဘူး၊ အခု အင္စတီက်ဳဟာ သစ္ေတာ သုေတသနဌာန အတြက္ေရာ သစ္ေတာဦးစီးဌာန ဝန္ထမ္းေတြ အတြက္ပါ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမင့္မားလာေစဖို ့ အခြင့္အလမ္းေကာင္းေတြ ရလာပါတယ္၊ ႏွစ္ႏိုင္ငံက အင္စတီက်ဳ နွစ္ခုစလုံးဟာ နည္းပညာနဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ တိုးတက္မႈအတြက္ အာရွမွာ အေကာင္းဆုံး ျဖစ္ေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မယ္လို႔ ယုံၾကည္ပါတယ္” ဟု ၎၏ ေက်းဇူးတင္ စကားတြင္ ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေလာေလာဆယ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထူးခၽြန္ေက်ာင္းသားအခ်ိဳ႕အား မဟာဘြဲ ့ႏွင့္ ေဒါက္တာဘြဲ ့ အတြက္ စေကာလားရွစ္ျဖင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံတြင္ သင္ၾကားေပးလ်က္ ရွိရာ မဟာဘြဲ ့အတြက္ ေလးဦးႏွင့္ ေဒါက္တာဘြဲ ့အတြက္ တစ္ဦးျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ တရုတ္ျပည္သူ ့သမၼတႏိုင္ငံရွိ SABRI သည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံအသီးသီးမွ ဘဲြ႕ရ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူ ၁၃ ဦးအား ေရြးခ်ယ္ၿပီး ထိုသူတို႔သည္ Chinese Academy of Sciences တြင္ မဟာသိပၸံတန္း၌ တက္ေရာက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ (Xinhua)