တ႐ုတ္စီးပြားေရး အဘယ္ေၾကာင့္ တိုးတက္လာသနည္း
“တ႐ုတ္ႏိုင္ျပီ။”
၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္ အေမရိကန္《တိုင္းမ္(အခ်ိန္)》အပတ္စဥ္စာေစာင္မွာ အဆိုပါစကားကို တ႐ုတ္အဂၤလိပ္ႏွစ္ဘာသာျဖင့္ မ်က္ႏွာဖံုးေပၚမွာ ထင္ရွားစြာေဖၚျပလိုက္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ စီးပြြားေရးအင္အားၾကီးႏိုင္ငံျဖစ္သည့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို “ေနာက္မွတက္လာသည့္ဧရာမ ၾကီးမားေသာ ႏုိင္ငံ”အျဖစ္ ေခၚေဝၚသံုးႏံႈးထားပါသည္။
၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္ကို ျပန္ေျပာင္းၾကည့္လိုက္လွ်င္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးသည္ စီးပြားေရးစုစု ေပါင္းပမာဏတန္ဖိုးသည္ တ႐ုတ္ယြမ္ေငြဘီလီယံေပါင္း (၈)ေသာင္းေက်ာ္ခဲ့ပါသည္။ (၆.၉%) ရွိသည့္တိုးတက္မႈႏႈန္းသည္ တစ္ကမၻာလံုး စီးပြားေရးထုအတြင္း ျပိဳင္ဖက္မရွိ တစ္ခုတည္းျဖစ္ေနပါသည္။ ၿမိဳ႕ျပလူဦးေရ(၁၃)သန္းက အလုပ္ခြင့္ရရွိျခင္းႏွင့္ လူဦးေရ(၁ဝ) သန္းရွိသည့္ ေက်းလက္ဆင္းရဲသားတို႔သည္ ဆင္းရဲျခင္းမွ႐ုန္းထြက္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းတို႔က ေခတ္မွီ တိုးတက္သည့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအား လူတန္ဖိုးအေငြ႔အသက္ပိုမို သက္ဝင္လာေစႏိုင္ပါေတာ့ သည္။
စီးပြားေရးစုစုေပါင္းပမာဏတန္ဖိုးသည္ တ႐ုတ္ယြမ္ေငြ ဘီလီယံေပါင္း(၈)ေသာင္း ေက်ာ္ခဲ့သည္ႏွင့္တခ်ိန္တည္းမွာ တ႐ုတ္စီးပြားေရးအရည္အေသြး တိုးျမင့္ျခင္းေျခလွမ္း သည္လည္း အရွိန္အဟုန္ျမင့္မားစြာ တိုးတက္လာေနပါသည္။ C919 ေလယာဥ္ေဝဟင္သို႔ ပ်ံတက္ႏိုင္ျခင္း၊ “ဖုရွင္း” အရွိန္ျမင့္ရထား တ႐ုတ္ျပည္တလႊားမွာ ေျပးလႊားေနျခင္း …… ျပီးခဲ့သည့္တစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ သစ္လြင္အဆင့္ျမင့္ေသာ သိပၸံနည္းပညာ တီထြင္ ဆန္းသစ္မႈမ်ား တစ္သုတ္ျပီးတစ္သုတ္ထြက္ေပၚလာခဲ့ရာ “တ႐ုတ္ဥာဏ္ျဖင့္ ထုတ္လုပ္ျခင္း”ေတးသံသာကို လက္သံအေျပာင္ဆံုး တီးမႈတ္ႏိုင္ခဲ့ပါေတာ့သည္။ ဗ်ဴဟာေျမာက္တက္သစ္စ လုပ္ငန္းမ်ား ၊ အဆင့္ျမင့္သိပၸံနည္းပညာထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ၊ တပ္ဆင္မႈထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားစသည္တို႔၏တိုးျမင့္မႈသည္ (၁ဝ)%အထက္ ရွိသည့္တိုးျမင့္ႏႈန္းကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ အြန္လိုင္းျဖင့္ ကုန္ပစၥည္းလက္လီ ဝယ္ယူမႈသည္ (၂၈)%တိုးျမင့္လာေနသည္၊ ျဒပ္မဲ့ ကုန္ပစၥည္း လက္လီဝယ္ယူမႈ တိုးျမင္ႏႈန္း ကလည္း ပိုမိုလ်င္ျမန္ေနပါသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံေပါင္း(၁ဝဝ)ေက်ာ္တို႔၏ အေရးပါသည့္ကုန္သြယ္မႈမိတ္ဖက္ ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနပါသည္။ အဆိုပါႏိုင္ငံတို႔သည္ တစ္ကမၻာလံုး GDP ၏(၈ဝ)%ကို ပိုင္ဆိုင္ထားပါသည္။ ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးရံပံုေငြ အဖြဲ႔အစည္း(IMF)၏ ပထမအဆင့္ ဒုတိယမန္ေနဂ်င္းဒါ႐ိုက္တာျဖစ္သူ တိုက္ေဝ-လိဖူတန္ကေျပာၾကားသြားသည္မွာ- “လက္ရွိအခ်ိန္မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ တစ္ကမၻာလံုး ကုန္ပစၥည္းပံ့ပိုးမႈခ်ိန္းၾကိဳး၏စင္တာ ဗဟိုျဖစ္ေနပါေၾကာင္း ၊ထုတ္ကုန္ပစၥည္းထြက္ကုန္အေပၚ ၾကီးမားသည့္ ဆြဲငင္မႈသံလိုက္တံုး ၾကီးသဖြယ္ႏွင့္ တစ္ကမၻာလံုးအတြက္အေရးပါသည့္ လိုအပ္ခ်က္ပင္ ရင္းလည္းျဖစ္ေနပါ ေၾကာင္း ”စသည္ျဖင့္ ေျပာၾကားသြားပါသည္။
“စီးပြားေရးတိုးတက္လာေသာအရည္အေသြး၊ မိုက္ခ႐ိုအရည္အေသြး၊ ကုန္ပစၥည္း အရည္အေသြး၊ ဝန္ေဆာင္မႈအရည္အေသြး၊ စီမံကိန္းအရည္အေသြး စသည္တို႔ အားလံုး လည္း ျမင့္တက္လ်က္ရွိေနပါသည္။”ဟု တ႐ုတ္ႏိုင္ငံစာရင္းအင္းဌာနမွဴး နင္က်ီက်ယ္က ေျပာၾကားသြားသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ အရည္အေသြးျမင့္တက္ လာျခင္းသည္ စီးပြားေရးအေျခအေနဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာသည္ကိုေဖာ္ျပသည္ႏွင့္အတူ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းမႈ စဥ္ဆက္မျပတ္ေကာင္းမြန္ျခင္းတြင္လည္း ေပၚလြင္ေစသည္။ ယမန္ႏွစ္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံၿမိဳ႔ျပေဒသ(၃၃၈)ခုအတြင္းႏွင့္ၿမိဳ႔နယ္မ်ားတြင္ PM2.5ပါဝင္ႏႈန္းနိမ့္က်လာသည္။ အမ်ိဳးသားယူနစ္ GDP စြမ္းအင္သံုးစြဲမႈ (၃.၇%)ေလ်ာ့က် သြားသည္။ ႏွစ္ဆန္းတြင္ သတ္မွတ္ထားေသာ ရည္မွန္းခ်က္(၃.၄%)ထက္ ေကာင္းမြန္ ပါသည္။ ၎တို႔သည္ စီးပြားေရးအေျခအေန ေကာင္းမြန္မႈအေျခအေနကို အျပည့္အဝ ေဖာ္ျပေနျခင္းျဖစ္ပါေတာ့သည္။