ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမႀကီးေဖာ္ေဆာင္မႈ (Belt and Road Initiative = BRI) က လမ္းေၾကာင္း တစ္ေလွ်ာက္ရွိ ႏိုင္ငံမ်ားမွ ျပည္သူမ်ား အက်ိဳးေက်းဇူးရရွိရန္ မီးေမာင္းထိုးျပခဲ့ၿပီး ေခတ္သစ္ ပိုးလမ္း မႀကီးေဖာ္ေဆာင္မႈ ငါးႏွစ္ျပည့္ေျမာက္သည့္အခါသမယမွာ တြန္းအားသစ္ေပးမည္ဟု တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ သမၼတ ရွီက်င့္ဖိန္က အေလးထားေျပာၾကားခဲ့သည္။
တ႐ုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (CPC) ဗဟိုေကာ္မတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးလည္းျဖစ္ ဗဟိုစစ္ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒လည္းျဖစ္သူ ရွီသည္ ၿမိဳ႕ေတာ္ေပက်င္းရွိ ျပည္သူ႕ခန္းမႀကီးတြင္ BRI ငါးႏွစ္ေျမာက္ ႏွစ္ပတ္လည္ အျဖစ္ ျပဳလုပ္ေသာ စာတမ္းဖတ္ပြဲ၌ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
ရွီက ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမႀကီး ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္အတူ BRI ေဖာ္ေဆာင္မႈ ျမႇင့္တင္ျခင္းအစီအစဥ္အရ အဆင့္ အလိုက္ ေဆြးေႏြးျခင္းႏွင့္ အႀကံျပဳျခင္းကို ထိန္းသိမ္းရန္၊ ကူညီေထာက္ပံ့မႈ ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္ရန္၊ အက်ိဳး ေက်းဇူးမ်ား မွ်ေဝေရး၊ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အက်ိဳးရွိေသာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈရွိေရး၊ ဖလွယ္ေရးႏွင့္ အျပန္ အလွန္ေလ့လာမႈရွိၿပီး ႏုိင္ငံေရးဆိုင္ရာ အျပန္အလွန္ယံုၾကည္မႈ ျမႇင့္တင္ေရး၊ စီးပြားေရးေပါင္းစည္းမႈရွိ ေရး၊ ျပည္သူအခ်င္းခ်င္း ဖလွယ္မႈရွိေရးမ်ားအတြက္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ရန္အတြက္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေဆာင္းဦးရာသီက ကာဇက္စတန္ႏိုင္ငံႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံအသီးသီးအား ပိုးလမ္းမႀကီး စီမံကိန္းအသစ္ျဖစ္ေသာ စီးပြားေရးပိုးလမ္းမႀကီးႏွင့္ ၂၁ ရာစု ပင္လယ္ေရေၾကာင္းပိုးလမ္းမႀကီး ေဖာ္ေဆာင္မႈ တည္ေဆာက္ရန္ သမၼတ ရွီက အဆိုျပဳခဲ့သည္။
၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လစာရင္းအရ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံႏွင့္ ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမႀကီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ သေဘာတူစာခ်ဳပ္မ်ားတြင္ လက္မွတ္ေရးထုိးထားသည့္ ႏို္င္ငံႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္း ၁၀၀ ေက်ာ္ရွိ ေၾကာင္း၊ အာရွ-ဥေရာပဆက္စပ္ေဒသမွ အာဖရိကတိုက္၊ လက္တင္အေမရိကတိုက္ႏွင့္ ကာေရဘီယံ ေဒသ၊ ေတာင္ပစိဖိတ္ေဒသအထိ ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းႀကီးကို ခ်ဲ႕ထြင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ ေဖာ္ေဆာင္မႈသည္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအတြက္ ေျဖရွင္းနည္းတစ္ခုအျဖစ္ ရွီက အေလးထား ေျပာၾကားထားၿပီး ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ပြင့္လင္းမႈႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈတြင္ ပါဝင္ရန္၊ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ စီးပြားေရး အုပ္ခ်ဳပ္ေရး တိုးတက္ရန္၊ ဘံုဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈႏွင့္ ၾကြယ္ဝခ်မ္းသာေရးမႈအတြက္ ျမႇင့္တင္ေရး ႏွင့္ အနာဂတ္မွ်ေဝမႈရွိေသာ လူသားမ်ိဳးႏြယ္တစ္ခု တည္ေထာင္ရန္အတြက္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
အရည္အေသြးျမင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ
ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမႀကီး ေဖာ္ေဆာင္မႈ၏ ေနာက္ထပ္ ဦးစားေပးတစ္ခုမွာ အရည္အေသြးျမင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈကို နားလည္သေဘာေပါက္ရန္ျဖစ္ေၾကာင္း ရွီက ဆိုသည္။
ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမႀကီး စီမံကိန္းမ်ားတြင္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအတြက္ တြန္းအားေပးရန္ ရွီက ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး အထူးသျဖင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားထံ မွန္ကန္ေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား ေပးအပ္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈ မွ်ေျခအား ထိန္းသိမ္းၿပီး ေစ်းကြက္ ခ်ဲ႕ထြင္ရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမႀကီး စီမံကိန္းမ်ားအား ေထာက္ပံ့ရန္ ပိုးလမ္းမႀကီးရန္ပံုေငြ တည္ေထာင္ေရးအတြက္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၀ ဘီလီယံ ထည့္ဝင္မည္ဟု ေၾကညာခဲ့ သည္။ တစ္ႏွစ္ၾကာၿပီးေနာက္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အစျပဳခဲ့သာ ဘက္စံုပါဝင္ေသာဘ႑ာေရးအဖြဲ႕အစည္း အာရွအေျခခံအေဆာက္အအံု ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဘဏ္ (Asian Infrastructure Investment Bank) အား တည္ေထာင္ခဲ့သည္။
ထို႔ုျပင္ ပညာေရး၊ သိပၸံ၊ နည္းပညာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ အားကစား၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္း၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ ေရွးေဟာင္းသုေတသနဆိုင္ရာ က႑မ်ား၌ ဖလွယ္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း ရွီက ဆိုသည္။
ေဖာ္ေဆာင္မႈေအာက္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမႀကီးတစ္ေလွ်ာက္ရွိ ႏိုင္ငံမ်ား၌ ပညာေရး အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ စီမံကိန္း ၈၁ ခုႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈစင္တာ ၃၅ ခု တည္ေထာင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ပထမ ၇ လအတြင္း ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမႀကီးတစ္ေလွ်ာက္ရွိ ႏုိင္ငံေပါင္း ၅၄ ႏိုင္ငံ၌ တ႐ုတ္ ကုမၸဏီမ်ား၏ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈျမင့္တက္လာခဲ့သည္။ မၾကာမီက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအသစ္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၈.၅၅ ဘီလီယံ တိုးလာခဲ့ၿပီး ယမန္ႏွစ္ကထက္ ၁၁.၈ ရာခိုင္ႏႈန္း ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။
ဘံုဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ
ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမႀကီးတစ္ေလွ်ာက္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ကုန္သြယ္မႈသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅ ထရီလီယံ တိုးလာခဲ့ကာ ျပည္ပတိုက္႐ိုက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေဒၚလာ ၆၀ ဘီလီယံေက်ာ္ရွိခဲ့ကာ ေဒသခံမ်ား အတြက္ အလုပ္အကိုင္ ၂၀၀,၀၀၀ ေက်ာ္ဖန္တီးေပးႏုိင္ခဲ့သည္။
BRI ၏ အေရးပါေသာ အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္အေနျဖင့္ တ႐ုတ္-ဥေရာပ ကုန္စည္ရထားဝန္ေဆာင္မႈ ကြန္ရက္အား လ်င္ျမန္စြာ ခ်ဲ႕ထြင္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ယင္းရထားဝန္ေဆာင္မႈစတင္လည္ပတ္ခဲ့သည့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွစ၍ ဂ်ာမနီႏုိင္ငံ ဟမ္ဘတ္ၿမိဳ႕မွ ထြက္ခြာလာသည့္ X8044 ကုန္စည္ရထားသည္ ခရီးစဥ္ေပါင္း ၁၀,၀၀၀ ေျမာက္အျဖစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္က ဆိုက္ေရာက္လာခဲ့သည္။
BRI အားပူးတြဲလုပ္ေဆာင္ျခင္းသည္ စီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအတြက္သာမက ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈပံုစံမ်ားႏွင့္ ကမာၻ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရး တိုးတက္ရန္၊ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာစီးပြားေရး ေကာင္းမြန္စြာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ျမႇင့္တင္ရန္ အေရးပါသည့္ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ရွီက ေထာက္ျပခဲ့သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ႏိုင္ငံတကာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအတြက္ ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမႀကီးဖိုရမ္အား တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံက က်င္းပခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံ ၂၉ ႏိုင္ငံမွ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္မ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၄၀ ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္း ၈၀ ေက်ာ္မွ တက္ေရာက္သူ ၁၆၀၀ ဦးေက်ာ္ လာေရာက္ပါဝင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
“BRI အတြက္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေထာက္ပံ့မႈျပဳေနတာက ပါဝင္တဲ့ႏိုင္ငံမ်ား၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ျပင္းျပေသာဆႏၵအား ျပသျခင္းျဖစ္ပါတယ္” ဟု ရွီက ဆိုသည္။
ထို႔ျပင္ ရွီက အေတြးအျမင္သေဘာတရားအရ BRI သည္ ႏိုင္ငံမ်ားကို ကြဲျပားမႈျဖစ္ေစမည္မဟုတ္ ေၾကာင္းႏွင့္ မည္သူမွ်အက်ိဳးအျမတ္မရွိေသာ ကစားပြဲအား ကစားမည္မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ပါဝင္လိုသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားကိုလည္း ဖိတ္ေခၚေၾကာင္း သမၼတ ရွီက မွတ္ခ်က္ျပဳလိုက္သည္။
အဆိုပါ ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမႀကီး ငါးႏွစ္ျပည့္ေျမာက္သည္ အထိိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ျပဳလုပ္ေသာ စာတမ္း ဖတ္ပြဲ၌ CPC ဗဟိုေကာ္မတီ ႏိုင္ငံေရးဗ်ဴ႐ို အၿမဲတမ္းေကာ္မတီဝင္ႏွင့္ BRI ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အဆင့္ ျမႇင့္တင္ေရး ဦးေဆာင္အဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ဒုတိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Han Zheng က သဘာပတိအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ (Xinhua)
တ႐ုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (CPC) ဗဟိုေကာ္မတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးလည္းျဖစ္ ဗဟိုစစ္ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒လည္းျဖစ္သူ ရွီသည္ ၿမိဳ႕ေတာ္ ေပက်င္းရွိ ျပည္သူ႕ခန္းမႀကီးတြင္ BRI ငါးႏွစ္ေျမာက္ ႏွစ္ပတ္လည္အျဖစ္ ျပဳလုပ္ေသာ စာတမ္းဖတ္ပြဲ၌ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားေနသည္ကို ေတြ႕ရစဥ္ (ဆင္ဟြာ)
ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ ဟမ္းဘတ္ၿမိဳ႕မွ ေရာက္ရွိလာသည့္ X8044 ကုန္စည္ရထားအား ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္က ေတြ႕ရစဥ္ (ဆင္ဟြာ)
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္ ေပက်င္းရွိ အာရွအေျခခံအေဆာက္အအံုရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဘဏ္အား ေတြ႕ရစဥ္ (ဆင္ဟြာ)
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္ ေပက်င္းရွိ National Convention Center ျပင္ပရွိ “Goldern Bridge on Silk Road” တည္ေဆာက္ထားသည္ကို ေတြ႕ရစဥ္ (ဆင္ဟြာ)
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ေတာင္ပိုင္း ကြမ္ရွီးကၽြမ္း ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသရွိ ခ်င္က်ိဳးဆိပ္ကမ္းရွိ ဆိပ္ခံတံတားတစ္စင္းအားေတြ႕ရစဥ္ (ဆင္ဟြာ)