တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က (၂၁) ႀကိမ္ေျမာက္ တ႐ုတ္-အာဆီယံထိပ္သီး အစည္းအေဝး တက္ေရာက္

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လီခဲ့ခ်န္က ႏိုဝင္ဘာ ၁၄ ရက္တြင္ စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္သည့္ (၂၁) ႀကိမ္ေျမာက္ တ႐ုတ္-အာဆီယံ (10+1) ထိပ္သီးအစည္းအေဝးႏွင့္ တ႐ုတ္-အာဆီယံမဟာဗ်ဴဟာ မိတ္ဖက္ဆက္ဆံေရး ထူေထာင္ျခင္း ၁၅ ႏွစ္ျပည့္ ထိပ္သီးအထိမ္းအမွတ္အခမ္းအနားကို တက္ေရာက္ ခဲ့သည္။

အစည္းအေဝးတက္ေရာက္စဥ္အတြင္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လီခဲ့ခ်န္က ၿပီးခဲ့သည့္ ၁၅ ႏွစ္တာကာလ အတြင္း ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ေဒသတြင္း အေျခအေနမ်ားမွာ ႐ႈပ္ေထြးစြာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ္လည္း အာရွေဒသႏိုင္ငံမ်ား အေနျဖင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းၿပီး ေကာင္းမြန္သည့္ အေျခအေနကို ထိန္းသိမ္းႏုိင္ခဲ့ ကာ လွ်င္ျမန္စြာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာခဲ့ေၾကာင္း၊ ၁၅ ႏွစ္တာကာလအတြင္း တ႐ုတ္-အာဆီယံ ဆက္ဆံေရး မွာလည္း ထူးျခားစြာ ျဖတ္သန္းခဲ့ရၿပီး ဘက္စံုက်ယ္ျပန္႕သည့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကို ေဖာ္ေဆာင္ကာ မဟာဗ်ဴဟာအရ ပိုမိုျပည့္စံုလာေစခဲ့ေၾကာင္း၊ အျပန္အလွန္အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစသည့္ ပံုစံမ်ိဳးကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ေဒသတြင္းဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအား တိုးျမႇင့္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း ၊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေနျဖင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံမ်ားအၾကား အႀကီးမားဆံုးေသာ လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္ေရးဇုန္ကို တည္ေဆာက္ ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အဆင့္အတန္းကိုလည္း အဆက္မျပတ္ ျမႇင့္တင္ႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း ၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ အျငင္းပြားမႈမ်ားအား ေျဖရွင္းႏိုင္သည့္စံနမူနာကို ထူေထာင္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ေတာင္ တ႐ုတ္ပင္လယ္ ႏုိင္ငံမ်ားအျပဳအမူဆိုင္ရာ ေၾကညာစာတမ္း (Declaration on the Conduct=DOC) ကို ဘက္စံု အေကာင္အထည္ေဖာ္ကာ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အတြင္း အျပဳအမူဆိုင္ရာ သတ္မွတ္ခ်က္ (COC) ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းမႈမ်ားတြင္လည္း အေရးပါသည့္ တိုးတက္မႈမ်ား ရရွိခဲ့ေၾကာင္း ၊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအေနျဖင့္ အာဆီယံႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ အတူတကြ ညႇိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္မႈကို အေျခခံ၍ COC အား ၃ ႏွစ္ အတြင္း ၿပီးစီးေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး ျပည္ပႏုိင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံမ်ား၏ သေဘာထားအေပၚ ေလးစားမႈထားရွိရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ၊ ေဒသတြင္းရွိ ႏုိင္ငံမ်ား၏ ဥာဏ္အေမွ်ာ္အျမင္ျဖင့္ အတူတကြ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးအား ထိန္းသိမ္း ႏုိင္မည္ကို ယံုၾကည္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထို႕ျပင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က တ႐ုတ္-အာဆီယံက ကာလတေလွ်ာက္အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈကို ခိုင္ျမဲစြာ ေစာင့္တည္ခဲ့ၿပီး အတူတကြ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကေၾကာင္း ၊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေနျဖင့္ အာဆီယံအသိုက္အဝန္း တည္ေဆာက္ျခင္းအေပၚ ခိုင္ျမဲစြာ ေထာက္ခံအားေပးခဲ့ၿပီး အာဆီယံ အား ေဒသတြင္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ၏ ဗဟိုေနရာတြင္ ထားရွိျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ခိုင္ျမဲစြာ ေထာက္ခံခဲ့ေၾကာင္း ၊ လက္ရွိခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံႏွင့္ အာဆီယံက ဘက္စံုပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအား ပိုမိုနက္႐ႈိင္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၿပီး ပိုမိုအဆင့္ျမင့္မားသည့္ မဟာဗ်ဴဟာမိတ္ဖက္ဆက္ဆံေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ကာ ပိုမိုနီးကပ္သည့္ တ႐ုတ္-အာဆီယံ ကံၾကမၼာအက်ိဳးတူအသိုက္အဝန္းကို တည္ေဆာက္ သြားရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အစည္းအေဝးတက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည့္ အာဆီယံႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားက ယခုႏွစ္သည္ အာဆီယံ- တ႐ုတ္ မဟာဗ်ဴဟာမိတ္ဖက္ဆက္ဆံေရး ထူေထာင္သည့္ ၁၅ ႏွစ္ျပည့္ႏွစ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ယခု အႀကိမ္အစည္းအေဝးသည္လည္း အေရးပါသည့္ မွတ္တိုင္တစ္ခုျဖစ္ေစခဲ့ေၾကာင္း ၊ အာဆီယံႏွင့္ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံအၾကား အင္အားေတာင့္တင္းသည့္ အျပန္အလွန္အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစေသာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ဆက္ဆံေရး တည္ရွိၿပီး အဆင့္ျမင့္ အရာရွိမ်ားအၾကား ကူးလူးဆက္ဆံေရးလည္း တည္ရွိေၾကာင္း ၊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသည္ ၉ ႏွစ္ ဆက္တိုက္အာဆီယံ၏ အႀကီးဆံုးေသာ ကုန္သြယ္ေရးမိတ္ဖက္ႏုိင္ငံျဖစ္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္ဖက္လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမွာလည္း အဆက္မျပတ္ ျမႇင့္တင္ႏိုင္ခဲ့ကာ ပိုမို အရည္အေသြး ျမင့္မားသည့္ ေဒသဆိုင္ရာ ၿပီးျပည့္စံုသည့္ စီးပြားေရးမိတ္ဖက္(RCEP) ျဖစ္လာေစေရး အတြက္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း ၊ အာဆီယံ-တ႐ုတ္ အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးအရ အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္မႈကို အဆက္မျပတ္ တိုးျမႇင့္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ေရေၾကာင္းစစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈကို ျပဳလုပ္ႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း ၊ COC ေဆြးေႏြးမႈကို အျမန္ဆံုး ၿပီးစီးေအာင္ေဆာင္ရြက္သြားလိုၿပီး အျငင္းပြားမႈကို ေကာင္းမြန္စြာ ကိုင္တြယ္သြားလိုေၾကာင္း ၊ ေရေၾကာင္းဆိုင္ရာ လက္ေတြ႕ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈကို တိုးခ်ဲ႕သြားၿပီး ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ ရရွိေရးကို တြန္းအားေပး ေဆာင္ရြက္သြားလိုေၾကာင္း ၊ အာဆီယံအေနျဖင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ မဟာဗ်ဴဟာအား တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမႀကီး ေဖာ္ေဆာင္မႈႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္သြားလိုၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈက႑ အသစ္မ်ား အဆက္မျပတ္ ေဖာ္ေဆာင္သြားလိုေၾကာင္း ၊ က႑စံုပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအား တိုးခ်ဲ႕ၿပီး အေရွ႕အာရွ အသိုက္အဝန္းတည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ ေဒသတြင္း စီးပြားေရးအသိုက္အဝန္းတည္ေထာင္ေရးတို႕ကို တြန္းအားေပးေဆာင္ရြက္သြားလိုေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အစည္းအေဝးက်င္းပစဥ္အတြင္း “၂၀၃၀ ခုႏွစ္ တ႐ုတ္-အာဆီယံမဟာဗ်ဴဟာမိတ္ဖက္ဆက္ဆံေရး ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္” အား အတည္ျပဳႏုိင္ခဲ့ၿပီ သိပၸံႏွင့္နည္းပညာတီထြင္ဆန္းသစ္မႈဆိုင္ရာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ပူးတြဲေၾကညာစာတမ္းအား ထုတ္ျပန္ခဲ့ကာ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ အား မီဒီယာဖလွယ္ေရးႏွစ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္။(Xinhua)