ႏွစ္ ၇၀ ျပည့္အခါသမယမွသည္ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးေခတ္သစ္သို႔ လွမ္းခ်
တ႐ုတ္-ျမန္မာ အမႏွင့္ ညီမ “ဆုံဆည္းရာ”
အယ္ဒီတာအညႊန္း
၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္က အမွတ္ရစရာေကာင္းမြန္တဲ့ႏွစ္တစ္ႏွစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္- ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ သံတမန္ဆက္ဆံေရးထူေထာင္ျခင္း ႏွစ္ ၇၀ ျပည့္အခါသမယကို ဂုဏ္ျပဳႀကိဳဆိုၾကပါတယ္။ အခ်ိန္ကာလမွတ္တမ္းမွာ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲတဲ့ အစဥ္အလာေပါက္ေဖာ္ခ်စ္ၾကည္ေရးကို လက္ဆင့္ကမ္းေနပါတယ္။ စိတ္ႏွလုံးခ်င္း နီးစပ္ၿပီး လက္တြဲတာ၊ အခ်င္းခ်င္း ရိုင္းပင္းကူညီေထာက္ပံ့တာ၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၿပီး အျပန္အလွန္ အတုယူေလ့လာတာ၊ အက်ိဳးတူေအာင္သီးေအာင္ႏွံ အတူရရွိတာ စတာေတြ ေဖာ္ေဆာင္လ်က္ရွိပါတယ္။ တ႐ုတ္-ျမန္မာ အလႊာေပါင္းစုံက ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ ေဖာ္ျပပါအခ်က္ေတြကို အတူဖတ္ရႈ ၿပီး တ႐ုတ္-ျမန္မာ ခ်စ္ၾကည္ေရးေခတ္သစ္ကို ေလွ်ာက္လွမ္းႏိုင္ဖို႔ အတူႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္စို႔။
ယူနန္ျပည္နယ္ လင္ခ်န္းၿမိဳ႕ မြန္တင့္ၿမိဳ႕နယ္မွာ တည္ရွိတဲ့ “ဆုံဆည္းရာ”အေရွ႕ေတာင္အာရွစတိုင္လ္စားေသာက္ဆိုင္ဟာ နာမည္ေက်ာ္ၾကားတဲ့အတြက္ စားသုံးသူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို အေရာက္လာေစသလို ေဖာက္သည္ေတြကိုလည္း အၿမဲ အမွတ္ရေစလ်က္ရွိပါတယ္။ စားသုံးသူေတြဟာ ဒီစားေသာက္ဆိုင္မွာ ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ဆုံဆည္းၿပီး သုံးေဆာင္ၾကတဲ့အတြက္ ဆိုင္ရဲ့ စီးပြားေရး တအား ေကာင္းပါတယ္။ ဒီစားေသာက္ဆိုင္က တ႐ုတ္မိန္းကေလးတစ္ေယာက္နဲ႔ ျမန္မာမိန္းကေလးတစ္ေယာက္တို႔ ပူးေပါင္းဖြင့္လွစ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ခ်စ္ၾကည္ေရး ေပါင္းသင္းဆက္ဆံတဲ့ ေနရာလည္းျဖစ္လို႔ေနပါတယ္။
၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ေႏြရာသီမွာ မြန္တင့္ၿမိဳ႕နယ္ရဲ့ ရာသီဥတုဟာ အလြန္ ပူျပင္းပါတယ္။ တ႐ုတ္ မိန္းကေလး ေထာင္ဝမ္ထုံနဲ႔ ျမန္မာမိတ္ေဆြ ေမရွန္တို႔ဟာ ဒီၿမိဳ႕နယ္ရဲ့ လမ္းကေလးေတြအၾကား ေလွ်ာက္သြားၿပီး စိတ္ႀကိဳက္အေအးဆိုင္တစ္ဆိုင္ ရွာၾကပါတယ္။ ရွာေတြ႕ၿပီးေနာက္ ဆိုင္မွာ အခ်ိဳရည္တစ္ခြက္စီ ေသာက္သုံးရင္းနဲ႔ စကားစျမည္ေျပာျဖစ္ပါတယ္။ “မြန္တင့္ရဲ့ ေနရာအႏွံ့ကို ရွာေဖြခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္မတို႔ စိတ္တိုင္းက်တဲ့ အေအးဆိုင္ တစ္ဆိုင္မွ ရွာမေတြ႕ခဲ့ဘူး”လို႔ ေထာင္ဝမ္ထုံက ျပန္လည္ေတြးမိရင္း အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ သူမနဲ႔ ေမရွန္တို႔ဟာ သူတို႔ရဲ့ အိပ္မက္ထဲက အေအးဆိုင္တစ္ဆိုင္ ဖြင့္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္လိုက္ပါေတာ့တယ္။
ေျပာေျပာဆိုဆိုပဲ ခ်က္ခ်င္းထလုပ္လိုက္ၾကတဲ့ ဒီႏိုင္ငံျခား ညီအစ္မႏွစ္ဦးဟာ အသက္ငယ္ရြယ္စဥ္အခါမွာရွိတဲ့ အားသြန္ခြန္စိုက္ ေရွ႕တိုးေဆာက္ရြက္တတ္တဲ့ လူငယ္စြမ္းအင္ေတြနဲ႔ မြန္တင့္ၿမိဳ႕နယ္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေစ်းမွာ သံပုရာရည္ဆိုင္ကို ဖြင့္လွစ္ေရာင္းခ်ခဲ့ပါတယ္။ အေအးဆိုင္ဖြင့္ခ်င္တဲ့ ပထမေျခလွမ္းကို စတင္ေလွ်ာက္လွမ္းတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။“ေမရွန္ကို အမွတ္အရဆုံး ျဖစ္ေစတဲ့ ဇာတိအရသာဟာ အရသာစစ္မွန္ေကာင္းမြန္တဲ့ သံပုရာရည္တစ္ခြက္ပါ။ တစ္ငုံ ေသာက္လိုက္တာ အပူက်ေစႏိုင္ပါတယ္။ ”အရသာစစ္မွန္တဲ့ ျမန္မာသံပုရာရည္ကို ျပဳလုပ္ဖို႔ သူမတို႔ ပင္ပန္းဆင္းရဲစြာ ရွာခဲ့ရတဲ့ တ႐ုတ္ယြမ္ ၆၀၀ နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ၿပီးေဒသခံျပည္သူဆီမွာ ေလ့လာသင္ယူၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သူမတို႔ႏွစ္ဦးဟာ အေအးဆိုင္က သံပုရာရည္တစ္ခြက္ကို မွာၿပီး ေဘးနားက ဆိုင္ရွင္ရဲ့ ျပဳလုပ္ပုံနည္းစနစ္ေတြကို အေသးစိတ္ ေသခ်ာေလ့လာခဲ့ၾကပါတယ္။
“ကၽြန္မတို႔ ‘လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္’တစ္ခုကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဆိုင္ရွင္ေတြဟာ အရည္အေသြးေကာင္းတဲ့ သံပုရာသီးေတြကို အသုံးျပဳၾကတယ္။ သံပုရာရည္ေဖ်ာ္တဲ့ သံပုရာသီးဟာ အလုံးႀကီးတယ္။ အနံ႔လည္း ေမႊးပါတယ္။ ”ဒီရွာေဖြေတြ႕ရွိခ်က္ဟာ သူမတို႔ႏွစ္ေယာက္ရဲ့ အႀကီးမားဆုံး ရလဒ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာသံပုရာရည္တစ္ခြက္ ေကာင္းေကာင္းျပဳလုပ္ႏိုင္တဲ့ အဓိကေသာ့ခ်က္ကို သေဘာေပါက္နားလည္သြားၾကပါတယ္။ မြန္တင့္ၿမိဳ႕နယ္ကို ျပန္ေရာက္ၿပီးေနာက္ ေထာင္ဝမ္ထုံနဲ႔ ေမရွန္တို႔ ဆိုင္ဖြင့္ဖို႔ စတင္စီစဥ္ၾကပါတယ္။ “‘ဆုံဆည္းရာ’ဟာ ေမရွန္ရဲ့ အႀကိဳက္ဆုံးျဖစ္တဲ့ ျမန္မာဘာသာစကား ေဝါဟာရျဖစ္ပါတယ္။ ‘အတူစုစည္းျခင္း’လို႔ အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။ ကၽြန္မကေတာ့ တ႐ုတ္ေရွးေဟာင္းကဗ်ာထဲက ‘ေရွာင္ခ်ဴ’（တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေရွးေဟာင္း အေဆာက္အဦး တစ္မ်ိဳး）ကို သေဘာက်ပါတယ္။”သူတို႔ႏွစ္ေယာက္စလုံး သဘာတူညီခ်က္ ရရွိၿပီးေနာက္ ဆိုင္ရဲ့နာမည္ကို “ဆုံဆည္းရာ”လို႔ အမည္မွည့္ေပးလိုက္ပါတယ္။
“ဆုံဆည္းရာ”အေအးဆိုင္ကို ေခ်ာေမြ႕စြာ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဆိုင္ဖြင့္စမွာ စားပြဲ ၈ ပြဲပဲ ခင္းက်င္းႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ေထာင္ဝမ္ထုံနဲ႔ ေမရွန္တို႔ တအားေပ်ာ္ခဲ့တယ္။“ကၽြန္မတို႔ ႏွစ္သက္တဲ့ ျမန္မာသီခ်င္းေတြကို ဖြင့္ႏိုင္ၿပီး ကၽြန္မတို႔ ႀကိဳက္တဲ့ ျမန္မာသံပုရာရည္နဲ႔ ထမင္းေၾကာ္ ေရာင္းခ်ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါက ကၽြန္မတို႔ရဲ့ အိပ္မက္ထဲက အေအးဆိုင္ပါပဲ။ ”မိမိ သေဘာက်ႏွစ္သက္တဲ့ ပစၥည္းေတြကို တျခားသူေတြကို မွ်ေဝေပးရတာဟာ အဓိပၸာယ္ နက္ရွိုင္းပါတယ္လို႔ ေထာင္ဝမ္ထုံက ယူဆပါတယ္။ သူမတို႔ႏွစ္ေယာက္ကို စိတ္အားထက္သန္ေစတာက စားသုံးသူမ်ားစြာဟာ “ဆုံဆည္းရာ”မွာ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈကို ခံစားေစႏိုင္တာျဖစ္ပါတယ္။
လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ပိုမို မ်ားျပားတဲ့လူေတြက “ဆုံဆည္းရာ”ကို သိကၽြမ္းလာပါတယ္။ စားသုံးသူေတြဟာ “ဆုံဆည္းရာ”မွာ ျမန္မာအရသာရွိတဲ့ သံပုရာရည္ေကာင္းတစ္ခြက္ကို အျမဲတမ္း ေသာက္သုံးႏိုင္တယ္လို႔ အသီးသီး ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။ ျမန္မာထမင္းေၾကာ္တစ္ပြဲနဲ႔ ျမန္မာသံပုရာရည္တစ္ခြက္ ဆိုတာကေတာ့ စားသုံးသူေတြအတြက္ မျဖစ္မေန မွာၾကတဲ့ စားစရာေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။ အလတ္ဆတ္ဆုံး အသီးနဲ႔ အရည္အေသြးအေကာင္းဆုံး ပါဝင္ပစၥည္းေတြကို စြဲစြဲၿမဲၿမဲ အသုံးျပဳထားတဲ့ သံပုရာရည္ တစ္ခြက္ဟာ စားသုံးသူေတြကို အမွတ္ရေစတဲ့ မေမ့ႏိုင္ေစတဲ့ အရသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီဟာက သူမနဲ႔ ေမရွန္တို႔ “ဆုံဆည္းရာ”ကို လည္ပတ္ေစတဲ့ ထာဝရထိန္းသိမ္းထားတဲ့ သေဘာတရားျဖစ္ေၾကာင္း ေထာင္ဝမ္ထုံက ေျပာပါတယ္။
“ဆုံဆည္းရာ”ဟာ ဒီႏိုင္ငံျခားညီအစ္မႏွစ္ဦးရဲ့ နက္႐ႈိင္းတဲ့ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ခ်စ္ၾကည္ေရးကို သက္ေသျပဳတဲ့ေနရာျဖစ္သလို သူမတို႔ အိပ္မက္ေဖာ္ေဆာင္တဲ့ ေနရာလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏွစ္ဟာ တ႐ုတ္-ျမန္မာ သံတမန္ဆက္ဆံေရး ထူေထာင္တဲ့ ႏွစ္(၇၀)ျပည့္ အခါသမယျဖစ္တဲ့အတြက္ “ဆုံဆည္းရာ”မွာ ပိုမို မ်ားျပားတဲ့ ခ်စ္ၾကည္ေရးကို သက္ေသျပဳႏိုင္ပါေစ၊ စစ္မွန္တဲ့ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ ပါဝင္ပစၥည္းေတြနဲ႔ အရသာေကာင္းမြန္တဲ့ ဟင္းလ်ာေတြကို ခ်က္ျပဳတ္ၿပီးေနာက္ ျမန္မာအစား အစာ ႏွစ္ႀကိဳက္တဲ့ စားသုံးသူေတြအတြက္ မွ်ေဝေပးႏိုင္ပါေစလို႔ ေထာင္ဝမ္ထုံက ဆုေတာင္းကာ ေမွ်ာ္လင့္လ်က္ရွိပါတယ္။